شیشه حرارتی خودرو از جمله مواردی است که در سال های اخیر در پی پیشرفت علوم و فناوری وارد حوزه اتومبیل سازی شده است. این شیشه که با نام های شیشه سکوریت، Tempered و Toughened نیز شناخته میشود از جمله پرکاربردترین شیشه ها در میان کارخانه های خودروسازی است. شیشه Tempered بخاطر ویژگی های خاصی که تحت شرایط تولید کسب نموده است، از خصوصیات ویژهای از جمله مقاومت بالا در برابر ضربات برخوردار است.
همچنین این نوع شیشه به دلیل ساختار بلوری خاصی که دارد در هنگام شکست به ذراتي کوچک و ريز و بدون لبه هاي تيز و برنده تبديل ميشود. اين امر احتمال آسيب رسیدن به سرنشينان را تا حد زيادي کاهش ميدهد. علاوه بر خودروسازی، شیشه سکوریت در صنایع مختلف دیگر نیز کاربرد فراوانی دارد. در ادامه به بررسی این شیشه در سطوح مختلف میپردازیم.
شیشه حرارتی خودرو
شیشه حرارتی خودرو یا سکوریت، Tempered و یا Toughened برای این خاطر به این اسم ها شناخته میشود زیراکه یک نوع فرایند حرارتی و گرمایی ویژهای در کوره های مخصوصی روی آنها انجام میشود. فرایند تغییرات اندازه ای، شکل دهي و برش کاري پیش از پروسه حرارتی روی شیشه اعمال میشوند. چراکه هر گونه عمليات برش کاري و خم کاري پس از عمليات حرارتی منجر به شکستن اين نوع شيشه ها میشود.
پس از آنکه تغییرات مربوطه اعم از اندازه و شکل بر روی شیشه صورت گرفت حال آنها را تا دماي نزدیک به 800 درجه گرم کرده و سپس با سرعت سرد میکنند. اين امر استحکام شيشه را پنج تا ده برابر بيشتر ميكند. همچنین این تغییر دما به دليل تنش سطحي ايجاد شده ناشي از سرد شدن سريع باعث میشود که در هنگام شکست، شيشه حرارتی اتومبیل به ذراتي کوچک و ريز و بدون لبه هاي تيز و برنده تبديل شوند. همانطور که اشاره شد اين امر احتمال آسيب رسیدن به سرنشينان را تا حد زيادي (نه به طور کامل) کاهش میدهد.
شيشه هاي حرارتی در بیشتر خودرو ها (به جز آن دسته از خودروهايي که تمامي شيشه هايشان لمينیت است) به عنوان شيشه های جانبی و عقب بکار گرفته ميشوند. شيشه های Tempered به راحتي از فواصل دور قابل تشخيص هستند. بدین شرح که در يک روز آفتابي، يک عينک آفتابي پولاريزه شده بر چشم داشته باشيد و از مقابل به يک شيشه حرارتی نگاه کنيد. در اين حالت شمایل دارای قرینهای را که در حين عمليات حرارتی در شيشه پديد آمده، مشاهده خواهيد کرد.
فرایند تولید شیشه Tempered خودرو
اساس تولید شیشه حرارتی خودرو یا همان سکوریت، شوک حرارتی است. همانطور که گفتیم تغییرات موردنظر باید پیش از انجام فرایند حرارت اعمال شوند. بدین شرح که شیشه خام پس از برش و لبه زنی وارد کوره های Horizontal شده و تا حداکثر 800 درجه سانتی گراد حرارت میبیند.
پروسه حرارت دهی موجب میگردد که شیشه به نقطه خمیری خود نزدک شده و حالت نیمه سیال پیدا نماید. پس از آنکه شیشه به نقطه خمیری رسید، فرآیند خنک کاری یا Quenching به سرعت آغار می شود. بادبزن های کوره، هوای سرد را به سرعت بر روی سطوح بالا و پایین شیشه گسترش میدهند.
به عبارت دیگر، سطوح بالا و پایین شیشه خنک می شوند اما همچنان لایه های میانی شیشه یا همان مرکز آن داغ بوده و کاهش دما در آن هنوز اتفاق نیافتاده است. در نتیجه سطوح شیشه تحت فشار و مرکز شیشه تحت کشش قرار میگیرند. این تنش دائمی باعث افزایش استحکام شیشه سکوریت شده و هم چنین الگوی شکست آن را تغییر میدهد.
ویژگی های شیشه حرارتی خودرو
- شیشه حرارتی خودرو در حدود 4 تا 5 برابر از شیشه خام در برابر ضربه و بارهای مکانیکی مستحکمتر است.
- تغییرات حرارتی را تا 300 درجه سانتی گراد تحمل مینماید.
- تنش فشاری در این شیشه سبب میگردد که در صورت شکست قطعات شیشه به ابعاد کوچک و لبه گرد تبدیل شوند.
- به علت الگوی شکست شیشه سکوریت، این محصول در گروه شیشه های ایمن قرار دارد.
- شیشه Tempered در برابر نوسانات دمایی بسیار مقاوم است.
کاربردهای شیشه سکوریت
شیشه حرارتی خودرو علاوه بر آنکه در این صنعت بسیار کاربرد دارد بخاطر استحکام، مقاومت حرارتی و ایمنی بالایی که دارد در صنایع دیگر خصوصاً در صنعت ساختمان سازی بسیار مورد استفاده قرار میگیرد. برخی از کاربردهای شیشه سکوریت به شرح زیر است:
- نمای ساختمان ها
- درها و پنجره های شیشه ای
- نرده ها و جان پناه های شیشه ای
- استخرهای شیشه ای
- شیشه سکوریت خم
- شیشه سکوریت لاکوبل
- پل های شیشه ای
- شیشه جلوی خودرو
- سایه بان های شیشه ای
- در ساختار لمینت
- در ساختار دو جداره
- و …